Veilig werken bij OFZ

Gelezen

1 Veiligheid van medewerkers
2 Leefklimaat
3 Materiele beveiliging

Medewerkers in een forensische setting krijgen, meer nog dan in andere ggz-instellingen, te maken met ontwrichtend en agressief gedrag van patiënten. Fivoor hecht er grote waarde aan dat jij, als medewerker van Fivoor, veilig kunt werken, getraind wordt om agressief gedrag te voorkomen en weet hoe je adequaat kunt handelen ten tijde van agressief gedrag van patiënten.

Veiligheid van medewerkers

Binnen Fivoor is er een introductiedocument ‘Veilig werken’ en de richtlijn ‘Agressie & veiligheid op de werkvloer’. Daarnaast worden alle medewerkers getraind om op een juiste manier te handelen om agressief gedrag van patiënten te voorkomen of goed op te vangen.

We maken onderscheid tussen relationele veiligheid en materiële beveiliging. Daarnaast vinden wij het ook belangrijk dat je als bezoeker, student/stagiaire en bijvoorbeeld uitzendkracht veilig kunt werken. Ook daar hebben we ook daar richtlijnen voor opgesteld. Deze richtlijnen en andere afspraken rondom veiligheid zijn te vinden op de button onderaan deze pagina.

Vanuit de ambitie om goede zorg te leveren is het onmisbaar om zorgvuldig en lerend om te gaan met incidenten, bijna-incidenten en onveilige situaties. Alle incidenten en bijna incidenten kunnen via het VIM-systeem van iProva worden gemeld. Er is een werkinstructie beschikbaar.

Ons uitgangspunt is dat veilig werken voor medewerkers ook zorgt voor veiligheid voor patiënten. Als voorbeeld: agressie op de afdeling raakt ook de medepatiënten, een drugsvrije omgeving ondersteunt een goed behandelklimaat en als medewerkers eenduidig werken zorgt dat voor een voorspelbare omgeving.

Leefklimaat

Er zijn vier gebieden van belang bij het vormgeven van het leefklimaat. Namelijk het behandelteam, de patiënten op de afdeling, de fysieke omgeving en belevingswereld van de patiënt en het netwerk. Binnen een veilig werk- en leefklimaat ontstaat een voorspelbare omgeving waarin medewerkers een positieve werkrelatie kunnen onderhouden met patiënten. Veiligheid zit dus niet alleen in controles, muren en regels maar ook in relationele veiligheid. Bij relationele veiligheid gaat het er om dat de professionele relatie tussen de patiënt en medewerker zodanig is dat de patiënt vrijuit durft te spreken over gevoelens en drijfveren. Je kent je patiënt en zijn risicofactoren en je ziet de patiënt tegelijkertijd als persoon.

Behandelteam

Als behandelteam ben je verantwoordelijk voor het stellen van duidelijke grenzen. Het gaat om fysieke grenzen (zoals de hekken en muren rondom een afdeling en een toegangs-en uitgangsbeleid), procedurele grenzen (zoals de kliniek- afdelingsregels) en relationele grenzen (professionele en persoonlijke grenzen zoals beschreven in de gedragscode).

Relationele grenzen vormen de basis voor veilige en doeltreffende behandelrelaties. Het is belangrijk om het behandelplan goed uit te leggen aan de patiënt. Die moet immers begrijpen waaraan te werken om het risico op delictrecidive te verlagen en perspectief op een veilige toekomst te vergroten. Duidelijkheid en perspectief bieden, draagt bij aan veiligheid.

Patiëntenmix

Het is belangrijk om goed te kijken naar de mix van patiënten en op de hoogte te zijn van eventuele risico’s die deze mix met zich meebrengt. Als het leefklimaat op een afdeling positief, veilig en coöperatief is en er gemeenschappelijke waarden gedeeld worden, herstellen patiënten sneller. Ook draagt dit bij aan meer werktevredenheid, lager ziekteverzuim en minder personeelsverloop. Dit leidt weer tot gezonder, gelukkiger en meer ervaren personeel en betere continuïteit van zorg.

Het is daarnaast voor de relationele veiligheid van belang de voorgeschiedenis van de patiënten te kennen en te begrijpen hoe zij zich voelen. Vanuit die voorgeschiedenis kan er een inschatting gemaakt worden van welke gebeurtenissen het gedrag van patiënten beïnvloeden.

Fysieke omgeving en belevingswereld van de patiënt

Ook de fysieke omgeving is belangrijk. Een schone, opgeruimde en uitnodigende afdeling draagt bij aan relationele veiligheid. Daarnaast zijn er afspraken om zicht te houden op welke spullen er op de afdeling en in de kamers van patiënten zijn en hier wordt ook periodiek op gecontroleerd. Voor zowel patiënten als medewerkers geeft dit overzicht een gevoel van veiligheid op de afdeling. Daarbij is het van belang dat je als medewerker ten alle tijden goed observeert en dat deelt met anderen. De eerder beschreven forensische scherpte komt hier weer terug. Weet wat er speelt bij de patiënt en merk afwijkend gedrag tijdig op en anticipeer op deze afwijkingen in gedrag.

Netwerk

Een steunend, prosociaal netwerk vormt een belangrijke beschermende factor voor delictrecidive. Het betrekken van mensen uit het netwerk bij de behandeling, zorgen dat ze goed worden ontvangen als ze op bezoek komen, en het erkennen van de rol die het netwerk speelt in het herstel van een patiënt is belangrijk. Signalen die duiden op minder positieve invloed van het netwerk worden consequent besproken in het multidisciplinaire behandelteam. Zorg dat je op de hoogte bent van bijzonderheden rondom het netwerk en let bij negatieve beïnvloeding door netwerkleden ook goed op de risico’s op het moment dat de patiënt meer begeleide en onbegeleide vrijheden krijgt. Voor het ontvangen van het bezoek zijn afspraken gemaakt tussen de kliniek en het netwerk.

Materiele beveiliging

Naast de relationele veiligheid vanuit het leefmilieu is er binnen de klinieken materiële beveiliging. Bijvoorbeeld de sleutel of het pasje waarmee je in verschillende ruimtes in de klinieken kan komen, een alarmmeldingssysteem in de vorm van een PZS (telefoon met alarmfunctie), cameratoezicht en diverse vaste melders in het gebouw.

Bij de toegang van de FPK vindt een 100% controle plaats. Medewerkers, patiënten en bezoek worden volledig gecontroleerd en moeten “pieploos” door de metaaldetectiepoort om naar binnen te mogen. Soms worden er bij de toegangscontrole ook honden ingezet om te voorkomen dat drugs en/of alcohol naar binnen komen. Hiermee bieden we de patiënten en de medewerkers een omgeving waarin zij fysiek veilig kunnen wonen, werken en verblijven. Alle afspraken staan beschreven in het toegangs- en uitgangsbeleid per kliniek.

Om samenhang en duidelijkheid te creëren op het gebied van veiligheid hanteert OFZ een integraal veiligheidsmanagement systeem waarin de volgende onderdelen terugkomen:

Beleid, organisatie, cultuur, continue verbeteren en patiëntenparticipatie;
Veilig incidenten melden (VIM);
Calamiteitenplan;
Ontruimingsplan en calamiteiten telefoonlijst;
Prospectieve risico-inventarisatie (PRI) in de vorm van risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&A) en risicomatrix blootstelling aan agressie en geweld op afdelingsniveau.