Geestelijke verzorging in de Kijvelanden: individuele gesprekken, kerkdiensten en dankbaarheid
Algemeen geestelijk verzorger Martine den Boer is sinds drie jaar werkzaam bij FPC de Kijvelanden. Naast Geestelijke Verzorging heeft zij ook Criminologie gestudeerd. Een goede combinatie die uitstekend samenkomt bij haar werk in een tbs-kliniek. "Ik vind het mooi om naar iemand te luisteren en oprechte interesse te tonen."
Individuele gesprekken
Binnen FPC de Kijvelanden zijn er drie geestelijk verzorgers die de werkzaamheden onderling verdelen. Het werk bestaat grotendeels uit individuele contacten. Patiënten vragen een gesprek aan en dat is altijd vrijwillig. Eén van de geestelijk verzorgers komt langs bij de patiënt en gaat in gesprek. Het is vooral veel luisteren naar wat zij hebben meegemaakt in hun leven. Soms gaat dit over vroeger, maar het kan ook over een recente gebeurtenis gaan. Denk hierbij aan dingen die spelen op de afdeling of binnen de behandeling. Het komt ook wel eens voor dat patiënten zich zorgen maken over hun toekomst en daar graag over willen praten. Sommigen vertellen heel veel en sommigen erg weinig, maar het is goed om te bekijken waarom de patiënt een gesprek aangaat.
Als algemeen geestelijk verzorger kan iedereen bij je terecht en ben je er voor iedereen. Het maakt niet uit welke geloofsovertuiging patiënten hebben (of dat ze geen geloofsovertuiging hebben), het gaat mij er alleen om wie ik tegenover me heb en hoe het met diegene gaat. Als je daarover gaat praten komen er vanzelf bepaalde waarden en krachten naar boven. Interesse tonen is hierbij het belangrijkst.
Gespreksgroepen
Naast de individuele contacten zijn er gespreksgroepen. Hier komen diverse thema’s aan bod, zoals hoop, vriendschap, vertrouwen en leiderschap. Het gaat hierbij niet per se over een bepaalde religie. Als patiënten hier behoefte aan hebben, kunnen zij meedoen met deze groepen. Het is niet verplicht.
Kerkdiensten
Eén keer per twee weken, op zondag, wordt er een kerkdienst gehouden in het stiltecentrum van de kliniek. Iedereen is hier welkom.
Het is mooi om samen te zijn en te merken dat de patiënten veel meer zijn dan patiënten die iets gruwelijks hebben gedaan. In zo'n dienst voelen ze de vrijheid om zich te laten zien als mens. Er worden ook kaarsjes aangestoken voor elkaar, voor zieken, voor personeel of als er buiten de kliniek iets gebeurd is. Er is betrokkenheid voor elkaar en voor de buitenwereld. Dat is prachtig om te zien.
Geen onderdeel van de behandeling
Zowel de individuele gesprekken als de gespreksgroepen en de kerkdiensten zijn geen vast onderdeel van de behandeling, maar het kan er wel invloed op hebben. Het voordeel van geestelijke verzorging is dat patiënten alles kunnen vertellen zonder dat er gerapporteerd wordt.
Patiënten kunnen alles bij ons kwijt, alleen als het gaat om gevaar voor eigen leven of dat van een ander, doen wij daar vanzelfsprekend iets mee.
Decembermaand
Op 22 december wordt er bij FPC de Kijvelanden kerst gevierd. Gelukkig kan het dit jaar weer zoals vroeger, een verademing na twee jaren met coronamaatregelen. Kerst vieren we samen, ook hier. De patiënten zijn welkom in het restaurant voor een diner dat wordt uitgeserveerd door directie en andere personeelsleden. Daarna is de kerstviering met een koor. Er wordt gezongen en er worden kaarsjes aangestoken. De dag eindigt met een kerstmarkt in de sporthal.
Sommige patiënten vinden het heel leuk om hieraan mee te doen en kijken ernaar uit. Anderen duiken het liefst een maand onder, omdat zij de decembermaand erg confronterend vinden.
"Dit maakt mij dankbaar"
Martine: “Een tijdje terug had ik contact met een patiënt die hier al wat langer zit. Hij is nergens toe te bewegen. Hij zat alleen maar op zijn kamer en hij voelde zich erg down. Ik heb hem op allerlei manieren geprobeerd te helpen door voorbeelden te geven wat hij zou kunnen doen en ik ben hem altijd blijven bezoeken. Maar tijdens dit gesprek zei hij ineens: “Ik heb het boekje met Bijbelteksten uit.” Dat betekent voor hem heel veel, maar hij kon zich er een lange tijd niet toe zetten om het te gaan lezen en nu was het hem ineens gelukt. Ik vind het mooi om te merken dat we uiteindelijk perspectief kunnen gaan zien. Het kan heel lang duren en soms geloven ze er zelf niet meer in, maar dan ineens is het zo ver. Hij is er nog niet, maar er is wel moed. Heel voorzichtig verandert er iets in zijn gedrag.”
