Beleid ongewenste omgangsvormen
Terug naar het overzicht

Beleid ongewenste omgangsvormen

Gelezen
Copy triangle

Fivoor vindt het belangrijk om te zorgen voor een veilig, gezond en prettig werkklimaat. Dat is niet alleen goed voor jou als medewerker, maar ook voor de organisatie als geheel. Ongewenste omgangsvormen, zoals seksuele intimidatie, agressie en geweld, kunnen ervoor zorgen dat je niet veilig, gezond en lekker kunt werken. Het kan de werksfeer verpesten, het kan je plezier in je werk bederven en het kan de kwaliteit van je werk verminderen. Je kunt er ook ziek van worden, of zelfs arbeidsongeschikt raken. Daarom willen we er bij Fivoor voor zorgen dat ongewenste omgangsvormen op het werk geen kans krijgen.

Wat bedoelen we met ongewenste omgangsvormen?

Tijdens je werk heb je bij Fivoor vaak contact met je collega’s, leidinggevenden of patiënten. Meestal gaat dat zonder problemen. Toch kan het gebeuren dat je een slecht gevoel overhoudt aan zo’n contact, of dat nou met een collega, een leidinggevende of een patiënt is. Dat slechte gevoel ontdek je misschien pas achteraf. Vaak heeft het ermee te maken dat iemand over jouw persoonlijke grenzen heen is gegaan. Het is belangrijk om die gevoelens serieus te nemen. Misschien bedoelde de ander er niets mee, of ging het per ongeluk. Toch heb jij altijd het recht om aan te geven wat jij een ongewenste omgangsvorm vindt en wat niet.

Seksuele intimidatie

In het algemeen kennen we drie soorten seksuele intimidatie. Combinaties zijn ook mogelijk:

  • de verbale (gesproken) vormen, zoals seksueel getinte grapjes en opmerkingen, ongepaste opmerkingen over je kleding of je uiterlijk, vragen om seks, of vertellen over erotische ervaringen, fantasieën of dromen zonder dat jij daarom vraagt
  • non-verbale (niet-gesproken) vormen, zoals staren en gluren, te dichtbij komen, seksueel getinte gebaren maken, of seksueel getinte berichten of pornografische afbeeldingen sturen of laten zien
  • fysieke (lichamelijke) vormen, zoals kussen, aanraken, een ongewenste aai over je bol, een tik op je billen, ongevraagd knuffelen of omarmen, en alle vormen van aanranding en verkrachting (aanranding en verkrachting zijn strafbare feiten, maar zeker ook fysieke vormen van seksuele intimidatie)

Als het gaat om de grenzen aan het gedrag rond seksualiteit en intimiteit tussen medewerkers en patiënten heeft Fivoor een apart Protocol seksueel grensoverschrijdend gedrag medewerker – patiënt.

Agressie en geweld

Agressie en geweld komen in drie vormen voor:

  • Verbaal (mondeling) geweld, zoals uitschelden en beledigen;
  • Fysiek (lichamelijk) geweld, zoals schoppen, slaan, duwen, met een wapen overvallen worden en beschadigen van eigendommen;
  • Psychisch (geestelijk) geweld, zoals persoonlijk bedreigen, intimideren, onder druk zetten en de thuissituatie bedreigen.

 

Pesten

Een belangrijk kenmerk van pesten op het werk is dat het pestgedrag regelmatig voorkomt. Het gaat bij pesten dus niet om een eenmalige gebeurtenis. Pestgedrag kan in allerlei vormen voorkomen. Meestal gebeurt pesten door woorden (uitschelden, belachelijk maken en kleineren), gebaren, handelingen, of bedreigingen. Andere vormen van pesten komen ook voor. Meestal wordt iemand gepest om diegene met opzet te kwetsen en belachelijk te maken.

Discriminatie

Het begrip discriminatie wordt niet behandeld in de Arbowet, die gaat over de omstandigheden op de werkvloer. In de Wet Gelijke Behandeling wordt discriminatie verboden. Deze wet geldt natuurlijk ook op de werkvloer en dus mag je ook op je werk niet ongelijk behandeld worden vanwege je geloof of levensovertuiging, seksuele geaardheid, politieke voorkeur, je huidskleur, afkomst, of je nationaliteit. Je mag ook niet worden gediscrimineerd vanwege je leeftijd, omdat je vrouw of man bent (of zwanger, moeder, vader, of net bevallen), getrouwd bent, samenwoont, of juist alleenstaand bent. Ook discriminatie op grond van een handicap of chronische ziekte, bepaalde arbeidsduur (voltijd of deeltijd), en het soort contract (vast of tijdelijk) is verboden. Zoals je ziet kan discriminatie over meer eigenschappen gaan dan alleen huidskleur of afkomst, zoals sommige mensen denken.

 

Belaging/stalking

Het begrip belaging/stalking is in artikel 285b Wetboek van Strafrecht omschreven. Met belaging of stalken wordt bedoeld dat iemand opzettelijk en met herhaling achtervolgd wordt, waardoor zij of hij zich niet meer veilig voelt. Dat achtervolgen en structureel lastig vallen kan op verschillende manieren gebeuren: fysiek, met woorden, via de post, via sociale media, per telefoon of mail, met behulp van sms’jes, etc. Belagers/stalkers proberen, vaak met succes, macht en controle over hun slachtoffer te krijgen.

 

Ongewenste omgangsvormen voorkomen

Bij Fivoor zoeken we actief naar oorzaken van ongewenste omgangsvormen binnen de organisatie. Daarbij proberen we ongewenste omgangsvormen zo veel mogelijk te voorkomen. Dat doen we onder meer door:

Van het management een voorbeeldfunctie te verwachten

Fivoor vindt het belangrijk dat managers en leidinggevenden zelf laten zien dat ongewenste omgangsvormen niet worden geaccepteerd. Ze hebben door hun leidende rol een voorbeeldfunctie. Daarom letten ze op hun eigen omgangsvormen, om ervoor te zorgen dat ze zelf niet over de grenzen van anderen gaan. Zien managers en leidinggevenden ergens ongewenste omgangsvormen, dan spreken ze zich daar duidelijk tegen uit. Ook treden ze daar tegen op. Andersom laten managers en leidinggevenden zichzelf ook door alle andere medewerkers aanspreken op hun eigen gedrag. Ze staan op geen enkele manier boven de wet of het beleid van Fivoor, en dus gedragen ze zich daar ook naar.

Ongewenst gedrag bespreekbaar te maken

Fivoor wil dat iedereen in de organisatie kan zeggen wat hij of zij wenselijke of onwenselijke omgangsvormen vindt, zonder bang te hoeven zijn voor de gevolgen. Als medewerker moet je hier altijd over kunnen praten: op een werkoverleg of in een jaargesprek met je leidinggevende, maar ook op elk ander moment. Als je dit lastig vindt, of als er niet wordt geluisterd, dan staan onze vertrouwenspersonen voor je klaar. Dit kan ook anoniem als dat nodig is. Managers en leidinggevenden moeten extra goed op ongewenst gedrag letten. Zij kunnen eventueel ook een vertrouwenspersoon inschakelen om (ongewenste) omgangvormen te bespreken, bijvoorbeeld door voorlichting op de werkvloer te geven.

De risico’s en de stand van zaken goed in de gaten te houden

Om ongewenste omgangsvormen te kunnen voorkomen moet het management een duidelijk beeld hebben van de werkrelaties tussen jou en je collega’s, maar ook tussen collega’s en leidinggevenden. Ook moet het management weten welke situaties tijdens het werk extra risico’s op ongewenst gedrag geven. Daarvoor is het belangrijk dat managers contact houden met wat er op de werkvloer gebeurt, en zorgen dat jij en je collega’s altijd met jullie verhaal bij ze terecht kunnen.

Hoe gaan we om met ongewenste omgangsvormen?

Voorkomen

Voorkomen van ongewenste omgangsvormen is maar één kant van de aanpak. Als er toch ongewenste omgangsvormen voorkomen, dan wordt daar ook tegen opgetreden. Het is de verantwoordelijkheid van Fivoor om voor jou en je collega’s te zorgen als jullie met een geval van ongewenst gedrag te maken krijgen. Als een collega of leidinggevende over jouw grenzen heen is gegaan, dan hoort de organisatie jou op te vangen en je de kans te geven om op een veilige en vertrouwde manier je verhaal te doen.

 

Het formele en informele traject

Fivoor gaat op twee manieren om met ongewenste omgangsvormen. Aan de ene kant zorgen we ervoor dat de persoon zich veilig voelt en geven we je de ruimte om te vertellen wat er is gebeurd. Dat is het informele traject. Aan de andere kant hebben we officiële procedures om op te treden tegen ongewenste omgangsvormen. Dat is het formele traject. Allebei de trajecten zijn even belangrijk.

Als je te maken hebt met ongewenste omgangsvormen, door wie dan ook, en ook als je niet zeker weet of het gedrag echt telt als ongewenste omgangsvormen, kun je altijd terecht bij onze vertrouwenspersonen. Ze luisteren zonder oordeel naar je verhaal en helpen je om te beslissen wat er verder moet gebeuren. Ook houden ze een overzicht bij van ongewenste omgangsvormen, zonder jouw naam erbij te vermelden. Dat overzicht kan vervolgens worden gebruikt om bijvoorbeeld met leidinggevenden te overleggen welke ongewenste omgangsvormen voorkomen binnen de organisatie en hoe er tegen moet worden opgetreden.

 

Wat is het verschil tussen het formele en het informele traject?

Bij de opvang van medewerkers die te maken hebben met ongewenste omgangsvormen, wordt een onderscheid gemaakt tussen het informele traject en het formele traject. De medewerker kan in beide trajecten een beroep doen op de vertrouwenspersoon ter ondersteuning.

Wat is het verschil tussen het formele en het informele traject?

Disclaimer

De informatie op deze website is uitsluitend bedoeld als algemene informatie. Er kunnen geen rechten aan de informatie op deze website worden ontleend. Voor de formele teksten van de regelingen wordt verwezen naar de regelingen zelf. Deze kun je hieronder downloaden.

Download het volledige beleid ongewenste omgangsvormen in PDF